Rośliny pnące

Wieloletnie pnącza charakteryzują się trwałą strukturą, która z roku na rok rozrasta się, tworząc efektowną ozdobę ogrodu. Wiele z nich jest również stosunkowo łatwych w uprawie i dobrze zimuje w naszym klimacie.

Oto kilka popularnych i godnych uwagi wieloletnich roślin pnących do ogrodów w Polsce:

• Powojniki (Clematis): To jedna z najbogatszych grup pnączy, oferująca niezliczoną ilość odmian różniących się kolorem, wielkością i kształtem kwiatów, a także terminem kwitnienia. Wiele powojników jest w pełni mrozoodpornych w Polsce. Dzielą się na grupy cięcia, co jest ważne dla prawidłowego kwitnienia w kolejnych latach. Popularne gatunki to powojnik wielkokwiatowy (Clematis × jackmanii), powojnik botaniczny (np. Clematis montana, Clematis alpina) i powojnik bylinowy (np. Clematis integrifolia).
• Winobluszcz (Parthenocissus): To silnie rosnące pnącza o dekoracyjnych liściach, które jesienią przebarwiają się na intensywne czerwone odcienie. Winobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata ‘Veitchii’) i winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) są bardzo odporne na mróz i mało wymagające, doskonale pokrywają mury i płoty.
• Bluszcz pospolity (Hedera helix): Zimozielone pnącze o skórzastych liściach, które utrzymują zieloną barwę przez cały rok. Jest bardzo wytrzymały i dobrze rośnie w cieniu i półcieniu. Istnieją różne odmiany o ciekawych kształtach i barwach liści. Warto pamiętać, że może być ekspansywny.
• Wiciokrzew (Lonicera): Wiele gatunków wiciokrzewu to atrakcyjne, kwitnące pnącza o często pachnących kwiatach. Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) i wiciokrzew japoński (Lonicera japonica) to popularne gatunki o pięknych kwiatach i dekoracyjnych owocach. Niektóre gatunki mogą być częściowo zimozielone.
• Aktinidia (Actinidia): Jak już wspominałem przy roślinach egzotycznych, aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) jest bardziej mrozoodporna i może być uprawiana w Polsce jako pnącze owocowe (mini kiwi). Wymaga podpór i słonecznego, osłoniętego stanowiska.
• Milin amerykański (Campsis radicans): To efektowne pnącze o dużych, trąbkowatych kwiatach w odcieniach pomarańczy i czerwieni, kwitnące latem. W Polsce może przemarzać w surowsze zimy, zwłaszcza młode rośliny, dlatego warto wybierać bardziej mrozoodporne odmiany i sadzić na osłoniętych stanowiskach.
• Rdestówka Auberta (Fallopia aubertii): To bardzo szybko rosnące pnącze, idealne do szybkiego pokrywania dużych powierzchni. Kwitnie obficie białymi kwiatostanami późnym latem. Jest mało wymagające i mrozoodporne.

Wybierając wieloletnie rośliny pnące do swojego ogrodu w Polsce, warto wziąć pod uwagę:

• Mrozoodporność: Upewnij się, że wybrany gatunek i odmiana są w pełni odporne na polskie zimy.
• Siła wzrostu: Niektóre pnącza rosną bardzo intensywnie i mogą wymagać regularnego przycinania, aby kontrolować ich rozrost.
• Wymagania glebowe i stanowiskowe: Każde pnącze ma swoje preferencje dotyczące rodzaju gleby, wilgotności i nasłonecznienia.
• Sposób wspinania się: Niektóre pnącza potrzebują podpór (np. powojniki, wiciokrzewy, aktinidia), inne przyczepiają się do powierzchni za pomocą przyssawek lub korzonków czepnych (np. winobluszcz, bluszcz).
• Walory dekoracyjne: Zwróć uwagę na kolor i kształt liści, kwiatów, owoców oraz jesienne przebarwienia.

Dobrze dobrana i pielęgnowana wieloletnia roślina pnąca może stać się efektowną i trwałą ozdobą Twojego ogrodu, dodając mu uroku i zieleni przez wiele lat.

Wybór zimozielonych pnączy, które dobrze radzą sobie w polskim klimacie, jest nieco bardziej ograniczony niż w przypadku pnączy liściastych, ale istnieje kilka godnych uwagi gatunków i odmian:

• Bluszcz pospolity (Hedera helix): To najpopularniejsze zimozielone pnącze w Polsce. Jest bardzo wytrzymałe na mróz i mało wymagające co do gleby, choć najlepiej rośnie na glebach żyznych i wilgotnych. Dobrze radzi sobie w cieniu i półcieniu. Istnieje wiele odmian bluszczu o różnorodnych kształtach i barwach liści (np. ‘Variegata’ z kremowymi brzegami, ‘Woerner’ o większych liściach). Bluszcz wspina się za pomocą korzonków czepnych i może pokrywać mury, płoty, a nawet pnie drzew. Należy jednak pamiętać, że może być ekspansywny i z czasem trudny do usunięcia.
• Runianka japońska (Pachysandra terminalis): Choć technicznie jest to zimozielona bylina okrywowa, w pewnych warunkach może być prowadzona jako niskie pnącze, zwłaszcza na niezbyt wysokich murkach lub skalniakach. Tworzy gęste, zielone kobierce i dobrze rośnie w cieniu i półcieniu.
• Barwinek pospolity (Vinca minor i Vinca major): Zimozielone pnącza lub rośliny okrywowe, które mogą być prowadzone na niskich podporach lub zwieszać się z murków. Barwinek mniejszy jest bardziej mrozoodporny i lepiej znosi polskie zimy. Oferuje różne odmiany o zielonych lub barwnych liściach oraz niebieskich, fioletowych lub białych kwiatach wiosną.
• Wiciokrzew Henry’ego (Lonicera henryi): Niektóre odmiany tego wiciokrzewu mogą być częściowo zimozielone, zwłaszcza w łagodniejsze zimy i na osłoniętych stanowiskach. Charakteryzuje się ciemnozielonymi, lancetowatymi liśćmi i purpurowoczerwonymi kwiatami latem.
• Trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei): Wiele odmian trzmieliny Fortune’a to zimozielone krzewy płożące, które mogą być prowadzone jako niskie pnącza przy podporach. Oferują różnorodne barwy liści (zielone, pstre, z białymi lub żółtymi brzegami) i są stosunkowo mrozoodporne.

Wybierając zimozielone rośliny pnące do swojego ogrodu w Polsce, warto wziąć pod uwagę:

• Mrozoodporność: Upewnij się, że wybrany gatunek i odmiana są w pełni odporne na polskie zimy, szczególnie w Twoim regionie (np. w Krakowie, gdzie zimy mogą być chłodne).
• Siła wzrostu: Niektóre zimozielone pnącza mogą rosnąć dość intensywnie i wymagać regularnego przycinania.
• Wymagania glebowe i stanowiskowe: Każde pnącze ma swoje preferencje dotyczące rodzaju gleby, wilgotności i nasłonecznienia. Większość zimozielonych pnączy preferuje stanowiska cieniste lub półcieniste.
• Sposób wspinania się: Bluszcz i trzmielina Fortune’a przyczepiają się do powierzchni, inne (jak barwinek) mogą potrzebować podpór, jeśli chcemy prowadzić je pionowo.
• Walory dekoracyjne: Zwróć uwagę na kolor i kształt liści, które będą ozdobą ogrodu przez cały rok. Niektóre zimozielone pnącza mają również dekoracyjne kwiaty lub owoce.

Zimozielone rośliny pnące to doskonały sposób na dodanie trwałej zieleni i struktury do Twojego ogrodu, tworząc atrakcyjny wygląd o każdej porze roku.